نگاهی کوتاه به لغات ترکی دخیل در کردی 5

یازار : کوراوغلو

+0 به یه ن

در ادامه مطلب

آردینی اوخو
آچار سؤزلر : تۆرکجه, کۆردجه, سؤزجوک,

اخلاص سوره‌سی

یازار : کوراوغلو

+0 به یه ن


بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ

 

باغیشلایان و رحیم تانری‌نین آدی ایله

 

قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ

 

دئ : اوْ تانری ، بیردیر

 

اللَّهُ الصَّمَدُ

 

تانری صمددیر ( هر زاد اوْنا محتاج‌دیر ، اما اوْنون هئچ زادا احتیاجی یوْخ‌دور )

 

لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ

 

اوْ ، دوْغورمامیش‌دیر و دوْغورولمامیش‌دیر

 

وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَدٌ

 

اوْنون هئچ بیر تای - تۆشۆ یوْخ‌دور 



آچار سؤزلر : قرآن سوره‌لری, تۆرکجه قرآن, تۆرکجه,

نگاهی کوتاه به لغات ترکی دخیل در کردی 4

یازار : کوراوغلو

+0 به یه ن


در ادامه مطلب

آردینی اوخو
آچار سؤزلر : تۆرکجه, کۆردجه, سؤزجوک,

مسد سوره‌سی

یازار : کوراوغلو

+0 به یه ن


 

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ

 

باغیشلایان و رحیم تانری‌نین آدیلا

 

تَبَّتْ یَدَا أَبِی لَهَبٍ وَتَبَّ

 

ابولهبین ایکی الی قوروسون , قورودو دا !

 

مَا أَغْنَىٰ عَنْهُ مَالُهُ وَمَا کَسَبَ

 

مالی و قازاندیق‌لاری اؤزونه بیر یارار ساغلامادی

 

سَیَصْلَىٰ نَارًا ذَاتَ لَهَبٍ

 

اوْ ، الوْولانان اوْدا گیرجک‌دیر 

 

وَامْرَأَتُهُ حَمَّالَةَ الْحَطَبِ

 

و اوْنون اوْدون داشیان آروادیٛ‌ دا 

 

فِی جِیدِهَا حَبْلٌ مِنْ مَسَدٍ

 

بوْینوندا (خورما لیفیندن ) هوْرۆلمۆش بیر ایپ اوْلاراق



آچار سؤزلر : مسد سوره‌سی, تۆرکجه, تۆرکجه قرآن, قرآن سوره‌لری,

لغات معادل پیشنهادی فرهنگستان زبان ترکی (1)

یازار : کوراوغلو

+0 به یه ن


در این نوشتار به طور خلاصه به لغات معادل پیشنهاد شده توسط فرهنگستان زبان ترکی (  Türk dil kurumu )

خواهیم پرداخت .

امید است که مورد قبول افتد و شاهد استفاده هر چه بیشتر این لغات اصیل ترکی به جای لغات بیگانه در همه عرصه ها باشیم .

در اولین قسمت به لغات معادل در زمینه کامپیوتر خواهیم پرداخت : 



آردینی اوخو
آچار سؤزلر : سؤزجوک, تۆرکجه,

نگاهی کوتاه به لغات ترکی دخیل در کردی 3

یازار : کوراوغلو

+0 به یه ن


در ادامه مطلب 



آردینی اوخو
آچار سؤزلر : تۆرکجه, کۆردجه, سؤزجوک,

گؤرستمک یوخسا گؤسترمک

یازار : کوراوغلو

+0 به یه ن



معادل فعل نشان دادن فارسی را در زبان شفاهی ترکی آذربایجانی رایج در ایران گؤرستمک ( görsətmək ) بوده  و در زبان ادبی و نوشتار توسط ترکی نویسان و به تقلید از سبک نوشتار در جمهوری آذربایجان و ترکیه به صورت گؤسترمک (göstermek )   نوشته می شود. 

در این مجال به بررسی اتیمولوژیک و تطبیقی این دو مورد می پردازیم:

آردینی اوخو
آچار سؤزلر : گؤرستمک, تۆرکجه, سؤزجوک, گؤسترمک, یازیلیش یانلیش‌لاری,

نگاهی کوتاه به لغات ترکی دخیل در کردی 2

یازار : کوراوغلو

+0 به یه ن

یکی از حوزه هایی که مورد غفلت پژوهشگران زبان ترکی قرار گرفته است ، بررسی لغات ترکی دخیل در لحجه های مختلف   زبان کردی می باشد که با توجه به زندگی  اکراد در کنار ترکها و در زیر سایه حکومت های آنها ( صفویه ، افشار ، قاجار و عثمانی ) و تاثیر پذیری زبانی ، فرهنگی و تاریخی اکراد از تمدن و زبان ترک مبحثی گسترده و بکر می باشد .

در دومین بخش هم به لغات ترکی موجود در لهجه کرمانجی که با همنشینی در کنار ترکان بومی خراسان و تاثیر پذیری بسیار بر غنای لهجه خود افزودند ، خواهیم پرداخت .


آردینی اوخو
آچار سؤزلر : تۆرکجه, سؤزجوک, کۆردجه,

نگاهی کوتاه به لغات ترکی دخیل در کردی 1

یازار : کوراوغلو

+0 به یه ن



یکی از حوزه هایی که مورد غفلت پژوهشگران زبان ترکی قرار گرفته است ، بررسی لغات ترکی دخیل در لحجه های مختلف   زبان کردی می باشد که با توجه به زندگی  اکراد در کنار ترکها و در زیر سایه حکومت های آنها ( صفویه ، افشار ، قاجار و عثمانی ) و تاثیر پذیری زبانی ، فرهنگی و تاریخی اکراد از تمدن و زبان ترک مبحثی گسترده و بکر می باشد .

در نخستین بخش به لغات ترکی موجود در لهجه کرمانجی که با همنشینی در کنار ترکان بومی خراسان و تاثیر پذیری بسیار بر غنای لهجه خود افزودند ، خواهیم پرداخت .


آردینی اوخو
آچار سؤزلر : تۆرکجه, سؤزجوک, کۆردجه,

مان / جمع متناقضین

یازار : کوراوغلو

+0 به یه ن

کمتر لغتی را می توان پیدا کرد که با توجه به مکان قرارگیری اش معنایی متفاوت و یا حتی متضاد پیدا کند  و لغت مان یا من ( man /mən ) در زبان ترکی از جمله این کلمات است که به جمع متناقضین نائل گردیده است.

الف - استعمال مان به تنهایی معنای عیب ، خطا و نادرست را می دهد . مثلا : 

بو ایش مان‌دیر | Bu iş mandir | این کار عیب است .

ب - در صورت امدن مان / من  قبل از یک لغت دیگر نیز  به آن چیز صفت نقصان ، کاستی و عیب را می بخشد .

مثلا :  مان قورد | Man qurd |  گرگ ( مجازا : انسان ) معیوب و ناقص

ج- با آمدن مان / من پس از یک لغت ، معنای : بزرگ ، بسیار ، کامل و اصیل را به ذهن متبادر می کند .

به عنوان نمونه : 

1- آسمان : آس ( آویزان ، آویزان کردن ) + مان ( بسیار ، کامل ) =  بسیار و به طور کامل  آویزان

 

2- آرمان/ آریمان  : آریْمان = آری (آریماق = جستن ، بصورت اسم یعنی پاک) + مان (اک مبالغه) = خیلی جستنی ، حالت ایده ال ، هدف و مقصود ، رسیدنی ، مورد جستجو ، آرزو ، خیلی سالم

 

3-   اَرمان= ار (جوانمرد ، با ادب ، دارای فضیلت) + مان (اک مبالغه) = خیلی صاحب ادب و هنر و فضیلت ، هنرمند ، شهری در ماوراءالنهر ؛ اردم = هنر ، اردملی = هنرمند: که افراسیاب اندر ارمــــان زمین×دو سالارکرد از بزرگان گزین/شاهنامه فردوسی

4 - تورکمن / تورکمان : تورک بزرگ ، تورک اصیل

 

5-  دوزمان : دوز (دوزمک = چیدن ، مرتب کردن) + مان (اک مبالغه) = خوب چیده شده ، مرتب

6- اورمان   : اور (؟) + مان (جنگل)



آچار سؤزلر : تۆرکجه, سؤزجوک,